Autoloze zondag : 18 november 1973

50 jaar geleden op 18  november 1973 vond wegens de oliecrisis de eerste autoloze zondag plaats in een reeks van zes. Dat was wegens het opzettelijk dichtdraaien van de oliekraan in het Oosten als boycot om de olieprijs te doen stijgen in de Westerse landen. Eerder waren er in ons land al eens autoloze zondagen geweest naar aanleiding van de Suezcrisis op 25 november 1956. Dat was een conflict over het bezit en de toegang van het Suezkanaal dat tot een oorlog leidde in de Sinaï tussen Egypte enerzijds en Israël, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk anderzijds.

Van 18 november 1973 tot en met 13 januari 1974 werden er als gevolg van de oliecrisis verschillende autoloze zondagen georganiseerd in ons land. De OPEC (Organisatie van Olie-Exporterende Landen) verhoogde eerst de olieprijs met 70 procent en amper een week later werd de oliekraan naar het Westen zelfs bijna helemaal dichtgedraaid omwille van de steun aan Israël in de Jom Kippoeroorlog. Om te voorkomen dat de strategische reserves moesten worden aangesproken, werden verschillende maatregelen afgekondigd.

Duurzaamheidsorganisatie Club van Rome had toen net het rapport Grenzen aan de groeiuitgebracht. Hun computermodellen lieten zien dat het toenmalige economische systeem zou instorten door de combinatie van uitputting van grondstoffen, de sterk groeiende wereldbevolking en de toenemende aantasting van het milieu.

Waterpeil de Leie zakt 

Als de Leie zo zakt moet in eerste plaats gekeken worden naar de sluizenen stuwen, zo blijkt ook nu weer. Ik herinner mij nog een voorval jaren 70-80 bij Isoglass, waar ‘s morgens problemen werden vastgesteld omdat waterpeil van de Leie te laag stond. Ook toen was er probleem met stuw (schotbalken) aan sluis in Vijve. Als de waterkering mankeert, loopt de Leie in bovengelegen deel leeg.

We konden verschillende getuigenissen optekenen uit de Tweede Wereldoorlog over de bijzonder lage waterstand bij de doorkomst van de Duitsers in mei 1940. Een landbouwer uit Beveren-Leie weigerde om zijn erf te verlaten omdat hij vreesde voor overkomst vanuit het bos van Ooigem omdat de Leie toen praktisch leeg was gelopen. Dat had ook toen zijn oorsprong bij de stuw in Vijve, die vernield of open stond.

Graag bijkomende getuigenissen ...